Een mooie collage
V+ / NO90 (NOTAN OFFICE + Nonante architectes), TOBY, Etterbeek
De wedstrijd voor de verbouwing van de gemeentelijke werkplaatsen van Etterbeek werd gewonnen door het team van V+ en NO90 (NOTAN + Nonante). Het renovatieproject huisvest de gemeentelijke werkplaatsen op de begane grond en de sociale voorziening ‘Espace Libellule’ op de verdiepingen. Door middel van zes verschillende ingrepen willen de architecten de bewoonbaarheid en inclusiviteit van de locatie verbeteren en zorgen voor meer samenhang in het geheel. Dit project kon het beste overtuigen naast de andere deelnemers aan de wedstrijd, Aa-ar- atelier d’architecture Alain Richard en het tijdelijk samenwerkingsverband van Mamout en Carton 123.
Om de onafhankelijkheid van de beide programma’s te garanderen, werden twee circulatiekernen ontworpen rond een centrale foyer. Deze dient als ontmoetingsplaats, met name bij publieke evenementen. De structurele ingrepen zijn tot de essentie beperkt en alle elementen die behouden kunnen worden, blijven zoals ze zijn. De toevoegingen vormen een duidelijk leesbaar contrast, waardoor de opeenvolgende evoluties van het gebouw duidelijk blijven. In de Espace Libellule bevinden zich, aan weerszijden van de centrale foyer, een sociale kruidenierswinkel en een tweedehandswinkel, die een ontmoetingsplaats vormen voor de gebruikers.
Er worden nieuwe publieke buitenruimten gecreëerd, met een terras en een hangende tuin op het dak van de werkplaatsen. Het terras op hoogte is aangelegd tussen de bewaarde bakstenen muren waarvan de openingen uitzicht bieden op het landschap. De tuin, die niet toegankelijk is, is naar het publieke plein aan de overkant van de straat gericht, heraangelegd door grue.
Het project besteed veel aandacht aan de circulatie. Een lifttoren, volgens de ontwerpers naar het voorbeeld van een klokkentoren, maakt aan de straat zijn publieke functie duidelijk. De ermee verbonden buitentrap loopt langs de gevel en vormt een verbinding tussen het plein en de publieke buitenruimten op het dak.
Door de interventies ontstaan er polyvalente ruimten die door de gebruikers gemakkelijk toe te eigenen zijn, zoals de dubbelhoge foyer. De boxen met technieken, sanitair en opslagruimten zijn gesloten volumes, waardoor de gevels vrijkomen en er meer natuurlijk licht in het gebouw kan binnenvallen.
De meest ingrijpende interventie was het verwijderen van een deel van het dak en het toevoegen van een houten constructie om het dak te verhogen, voor meer vrije ruimte onder het plafond. De nieuwe gevel heeft een grote raampartij die uitkijkt op de stad en uitnodigt om dichterbij te komen.
Met een zuinig gebruik van middelen en een beperkt aantal oordeelkundige ingrepen, wil het project sociaal inclusief zijn en tegemoetkomen aan de behoeften van de gemeenschap. Uit een bestaand gebouw ontstaat een ‘assemblage’. Toevoegen, verwijderen en transformeren leiden tot een mooie collage van het beschermde industriële verleden en het nieuwe gebouw met zijn eigen taal.
Lees ook
