Brandweerkazerne, Bogdan & Van Broeck – Bas, Kuregem

Bogdan & Van Broeck architecten heeft samen met Bas de wedstrijd gewonnen voor de nieuwe brandweerkazerne met sporthal in Kuregem, uitgeschreven door de Maatschappij voor Stedelijke Inrichting (MSI) voor het Brussels Hoofdstedelijke Gewest. Het project is gelegen aan het kanaal in Anderlecht en is daardoor, na het COOP gebouw en Truss (in werffase), de derde ingreep die het bureau in deze buurt realiseert.

MSI ontving 59 kandidaturen waaruit vijf team werden geselecteerd: Atelier 229, Bogdan & Van Broeck- Bas, Dhooge & Meganck – HCVA, HUB-Tractebel en Label-Bovenbouw. Een jury bestaande uit toekomstige gebruikers, betrokken administraties en experts selecteerde het voorstel van het bureau Bogdan & Van Broeck, omdat dit “het beste beantwoordde aan de diverse verwachtingen, onder meer over de werking van het project en over de architecturale en stedelijke kwaliteiten” aldus MSI.

“De brandweerkazerne is een interventietempel waar tijd en beweging in dienst staan van de urgentie”, vertelt Emilie Bechet, project architect Bogdan & Van Broeck. “Bovenop deze tempel ontwikkelt zich een dorp waar huiselijkheid en rust heersen. De wachtposten verbinden deze verschillende werelden. Het is een geoliede machine op menselijke schaal.”

In een brandweerkazerne zijn tijd en beweging belangrijk: het op tijd uitrukken van de brandweer, de brandweeroefeningen, en sport. Maar een brandweerkazerne is ook een plaats waar brandweerlieden wonen, werken, eten, studeren, slapen, en wachten op het volgende alarm. Het ontwerpteam vertaalt dit naar een architectuur met 3 protagonisten: de interventietempel, het dorp en de poortgebouwen. De interventietempel of basis bevat de garage en de technische zones. Ze ondersteunen een snel vertrek en een vlotte terugkeer van de brandweerwagens. Efficiëntie staat voorop. Het dorp erbovenop is de thuisbasis van de brandweerlieden. De dynamiek is er heel verschillend. De menselijke maat heeft er de bovenhand. De tempel en het dorp zijn verbonden door de wachtposten, die, waar je je ook bevindt in het gebouw, zorgen voor een snelle route naar de vertrekzone. Door de basis en het dorp echter van elkaar te scheiden, creëer je rust voor de ‘bewoner’.

Het geheel heeft een dubbele structuur. Corresponderend met de aard van de activiteiten die er plaatsvinden, is de sokkel voor het interventieapparaat opgetrokken uit de ruwere materialen beton en baksteen. De bovenliggende structuur met het dorp is volledig in houtskeletbouw opgetrokken. De keuze voor deze structuur maakt grotere overspanningen mogelijk in de tempel en genereert een heel grote vrijheid in het dorp. De keuze laat ook een grote flexibiliteit toe voor de toekomst.

Rechtstreeks toegankelijk via een aparte ingang voor de omwonenden, bevindt zich op de verdiepingen het sportcomplex met een ontspanningsruimte, 2 zalen voor de zachtere sporten en de gevechtssporten, en een grote omnisporthal met zenitaal licht. De omnisporthal kan zowel door de brandweerlui als door de omwonenden gebruikt worden.

Minister-president Rudi : “Het project gaat uit van drie principes. Een: de modernisering van de kazernes van de DBDMH binnen het Brussels Gewest, zodat deze optimaal beantwoorden aan de huidige normen voor dienstverlening aan de bevolking, voor het comfort van de medewerkers en voor de duurzaamheid van gebouwen. Twee: de dynamiek die voortvloeit uit de diversiteit van functies en de optimalisering van het vastgoed die het Kanaalplan voorstaat en het invullen van de behoeften die naar boven kwamen bij de uitwerking van het Stadsvernieuwingscontract. Drie: het streven om de beschikbare gronden en financiële middelen te optimaliseren.”

Site Chaussée de Mons 409, 1070 Anderlecht, BE
Bouwheer Société d’Aménagement Urbain (SAU/MSI), Rue Brederode 9, 1000 Bruxelles, BE
Architect BOGDAN & VAN BROECK
Team F.Ballauf, E.Bechet, A.Bruyninckx, L.Janssens, L.Van Innis
Structuur BAS
Technieken RCR studiebureau
EPB iVec
Akoestiek Venac
BIM studiov2
Oppervlakte 5.700 m² brutto
Budget 9.835.000,00 euro excl. BTW en erelonen
Timing selectie 2020 | oplevering 2024