Op het rechte spoor

Het nieuwe Pannenhuispark is een uitloper van het noordelijke deel van het Thurn en Taxispark. Het ligt op een terrein van een voormalig rangeerstation van de NMBS, de plek waar men stoomlocomotieven met water bevoorraadde. Het project kadert binnen het Duurzaam Wijkcontract ‘Bockstael’ van Stad Brussel en werd getekend en uitgevoerd door het Brusselse landschapsbureau Landinzicht, in samenwerking met Maat-ontwerpers voor het concept en architectenbureau Baukunst voor de kunstwerken. Het park opende voor publiek in de lente van 2021.

Het spoorwegverleden van deze plek vormt de basis voor het ontwerp van het nieuwe Pannenhuispark, dat langs de tracés van de oude sporen loopt. De spoorwegbedding werd soms bewaard, soms aangepast, hier in een speelzone, daar als fietspad. De metalen spoorwegrails werden schommels of fietsenrekken.

Het park strekt zich uit van het Bockstaelplein tot het metrostation Pannenhuis, vandaar de naam. Aan de Tielemansstraat verraadt een rotsblok in natuursteen de ingang van het park. De rots wijst erop dat je een ‘natuurlijke’ plek betreedt. Een smal pad leidt naar een eerste tuin en een steile klimhelling. De overblijfselen van een watertoren, waar de locomotieven water konden bijtanken, werden bewaard en opgewaardeerd. Het cirkelmotief komt terug in de bodembeplantingen. Dit eerste stukje park, geprangd tussen spoorlijn 28 en het bedrijventerrein van Mondia, is erg smal. Daarna, in het zuidelijke deel, waaiert het park uit in drie stralen: een fietspad of ‘snelle doorgang’ langs het spoor richting Park L28 en metrostation Belgica, de hoofdpromenade of centrale as op het laagste punt van de site die naar het Thurn en Taxispark leidt, en een groot speelterrein dat op het binnengebied van een bouwblok uitgeeft, waardoor er onverwachts veel ruimte aan de buurt kan worden teruggegeven.

Er is een verbinding gemaakt van het speelplein naar het aangrenzend terrein van lokale sport- en jeugdverenigingen op de Bockstaellaan (een ander project van het Wijkcontract). Deze verbinding vormt ook een extra toegang tot het park, wat aanmoedigt tot gedeeld gebruik. Het niveauverschil tussen het park en het belendende terrein is vrij groot, en daarom legde men de doorgang als een betonnen speelheuvel aan, een helling om op te klimmen en af te glijden. Voorts zijn de gebruikte materialen eenvoudig en werd de bodemafwerking zo weinig mogelijk in een keurslijf gestoken, met overgangen zonder boord. Enkele oude spoorrails bleven liggen en herinneren aan het verleden van de site. Andere verwerkten ze tot schommels. Een oude wagon werd gerestaureerd en fungeert als een platform om op te spelen of voor voorstellingen.

[…]