Gepubliceerd op 12.09.2023 | Tekst: Arnaud De Sutter | Foto's: Michiel De Cleene

Naast het Kasteel van Elewijt bij Zemst staat sinds het begin van de zomer een merkwaardige tijdelijke constructie. Gebouwd met een modulair systeem van bekistingspanelen bevestigd aan stalen steunconstructies, definieert het paviljoen een binnenruimte in continue verbinding met de tuin errond. ConstructLab en 019 ontwierpen een open structuur van waaruit de bezoeker de omgeving kan ontdekken.

Het paviljoen werd er gebouwd naar aanleiding van de eerste editie van Stories Unfold, een tweejaarlijks herwaarderingsfestival georganiseerd door Toerisme Vlaanderen, dat de aandacht wil vestigen op het patrimonium van kastelen en landschappen in Vlaanderen. Elke editie zal op een ander landgoed doorgaan, als finale stap in het herbestemmingsonderzoek van de site in kwestie. Daarvoor behelst het festival zowel concerten en lezingen, als langer lopende participatietrajecten. Dit jaar vindt Stories Unfold plaats in en rond het Rubenskasteel in Elewijt, genoemd naar zijn meest befaamde bewoner. De schilder woonde er van 1635 tot zijn dood vijf jaar later en schilderde er het Herfstlandschap met uitzicht op het Steen, een groots landschap opgebouwd uit diverse zichten vanop een verloren gegane middeleeuwse donjon. Het is geweten dat Rubens van het oorspronkelijk klein werk een groot schilderij maakte door er stelselmatig eiken panelen aan toe te voegen. Het leest op die manier als een getuigenis van zijn ervaringen op het landgoed.

Geïntrigeerd door de onstaansgeschiedenis van het schilderij, bouwden ConstructLab en 019 het paviljoen Flora op de locatie van de toren. Net zoals de donjon Rubens een divers panorama bood op de omgeving, begeleidt het paviljoen de zichten van bezoekers naar diverse delen van de tuin en het kasteel. Net zoals het schilderij een samenvoeging van diverse platen is, bestaat Flora uit diverse ruimtelijke elementen uit andere materialen. Aan een stalen staketsel, waartussen een naar binnen hellend zeil is gespannen, zijn bekistingspanelen in verschillende formaten en composities aangebracht. Tussen de openingen, vensters en kieren lonkt het groen van de tuin naar binnen. Flora is gemaakt als een mal. Ze omhelst de ruimte en geeft vorm aan het programma dat er kan plaatsvinden. Daarom zijn de gevels gaaf aan de binnenzijde en meerzijdig aan de buitenzijde. De drie wanden zijn ruimtelijke elementen waarbinnen het traject van Stories Unfold kan bewegen.

ConstructLab en 019 maakten een paviljoen dat zijn stempel drukt op de omgeving, maar dat niet blijvend doet. Het bestaat goeddeels uit hulpmaterialen uit de bouwindustrie, die na afloop van het festival op een andere werf kunnen worden ingezet. Flora is omkeerbaar, opnieuw inzetbaar en duurzaam, voor het ontwerpteam een belangrijke factor. Voor Stories Unfold onderzocht ConstructLab wat duurzaam toerisme kan betekenen en omvatten, tijdens een summerschool op de site, Last Resort. Tijdens het festival dient Flora als podium voor de ideeën, maar vooral als een atypische case study.

Stories Unfold, nog tot 29 oktober aan het Rubenskasteel in Zemst

Lees ook

Schrijf je in op onze nieuwsbrief
  • This field is for validation purposes and should be left unchanged.