Grafisch en structureel raffinement

In 2022 voltooit Studio SNCDA zijn eerste project: een brandweerkazerne in het historisch centrum van Dil­beek, voorzien van kantoren en drie noodwoningen, en daarbovenop een grote polyvalente zaal. In 2022 voltooit Studio SNCDA zijn eerste project: een brandweerkazerne in het historisch centrum van Dil­beek, voorzien van kantoren en drie noodwoningen, en daarbovenop een grote polyvalente zaal.

In 2013, het jaar waarin Sara Noel Costa de Araujo Studio SNCDA oprichtte, won ze met haar bureau meteen ook de wedstrijd voor dit project. Ze overtrof daarbij de voorstellen van enkele grote namen uit de Vlaamse architectuurwereld. Noel bouwde haar praktijk uit terwijl ze de brandweerkazerne in Dilbeek realiseerde, aan de rand van Brussel in het Vlaams Gewest. Niet zonder bravoure flirt ze met de structuur van bakstenen, refererend aan een politiek gestuurd Vlaams pro­vincialisme… zonder evenwel één element in gebakken aarde te gebruiken.

Architectonische expressie

Het project bestaat uit twee delen die het perceel tussen de Oudesmidsestraat en de Ninoofsesteenweg behelzen. Hierin worden voornamelijk twee publieke programma’s onder­gebracht: een brandweerkazerne en een grote polyvalente zaal. Dat het om twee programma’s gaat, wordt zichtbaar gemaakt op de kruising van de twee autonome structuren. Een massieve brug in gewapend beton die aan weerszijden tot de straatkant loopt, met daarin de polyvalente zaal en de kantoren van de brandweer, houdt de benedenverdieping vrij voor de brandweerkazerne zelf. De draaicirkel van de wagens – een vereiste om in noodgevallen snel te kunnen vertrek­ken – en de scheidingswanden tussen de in- en uitgaande circulatiestromen bepalen de indeling van de begane grond.

De twee volumes naast de polyvalente zaal hebben elk een gemene muur en een schuin aflopende muur die door de hele kazerne heen loopt en waaraan de twee trapvolumes grenzen. Elk zichtbaar architectonisch element is een dragend ele­ment, en door de ontmoeting van deze structurele elementen met de betonnen brug vormen structuur en architectonische ruimtelijkheid een logisch geheel.

Baksteen of beton?

Op de restruimte van het perceel, grenzend aan de woningen in de straat, ontwierp SNCDA enkele noodwoningen. Aan de kant van de steenweg is de hiërarchie tussen publieke en pri­vate functies niet leesbaar aan de hand van het volume, maar wordt ze gesuggereerd door het gebruik van een ander mate­riaal. Het verticale volume dat grenst aan de roodbakstenen woning van de buren is opgetrokken uit in de massa getinte rode betonblokken. De scherpe hoeken en de kopse kanten van de betonstenen verraden de ware aard ervan. In de gevel worden de vloerplaten van de verdiepingen geaccentueerd door een doorlopende betonnen naad, die de monoliet opdeelt en het hangende volume van de polyvalente zaal aangeeft.

[…]