Bruthalisme

In de herfst van 2020 leverden Stéphanie Bru en Alexandre Thériot (Bruther) de studentenhuisvesting Rosalind Franklin op in de technologiecampus Université Paris-Saclay. Het Frans-Zwitserse architectenbureau werkte hiervoor samen met Adrien Verschuere (Baukunst) uit Brussel. Hun gebouw is een van de meest overtuigende voorbeelden van een optimaal evenwicht tussen less en more op deze campus.

De Université Paris-Saclay is gespecialiseerd in wetenschappen en technologie. De campus is een Franse miniversie van Silicon Valley, in het zuidwesten van Parijs. Of zou het toch moeten worden, maar de campus is al tien jaar één grote werf. Net zoals de nieuwe steden in de jaren 1970–1980 is de campus op het plateau van Saclay een strategische ontwikkelingszone, zeer dens en in ijltempo gebouwd. Zijn architectuur is daardoor vaak tijdsgebonden. De belangrijkste gebouwen zijn getekend door gevestigde waarden, zoals OMA en Gigon/Guyer, Renzo Piano, Bernard Tschumi en Grafton Architects. Andere projecten werden uitgevoerd door opkomende bureaus die vooral gekend zijn om postcrisistrends – het tijdschrift Arch+ beschreef ze recent nog als ‘neo-realistisch’. Zo werd het gebouw Lieu de Vie, met multifunctionele voorzieningen voor de studenten, ontworpen door Studio Muoto en werd de andere studentenhuisvesting ontworpen door Tank, Data, Lan/Clément Vergely, 51N4E/ Bourbouze & Graindorge en AUC.

Binnen deze context is het gebouw van Bruther en Baukunst zonder twijfel een van de meest overtuigende voorbeelden van het optimale evenwicht tussen less en more, tussen minder middelen en meer architectuur die op zich haar werk doet. Het bestaat uit twee delen, elk met een compleet verschillend programma: enerzijds 192 studentenunits met

enkele gemeenschappelijke en commerciële ruimtes, anderzijds een parkeergarage met 491 plaatsen, waarvan een deel herbestemd moet kunnen worden. In het hart van het U-vormige gebouw ligt een collectieve tuin.

Het gebouw met zes verdiepingen ligt aan een nieuwe boulevard, de ruggengraat van het masterplan van Michel Desvignes, Xaveer De Geyter en Floris Alkemade. Hier komt binnenkort het metroviaduct voor de nieuwe Grand Paris Express-lijn. De nieuwbouw richt zich echter allesbehalve naar die boulevard. Het is eerder een groot geraamte in ruw beton, zonder specifieke voorgevel. Net zoals andere projecten van Bruther – zoals het Centre Saint-Blaise (Parijs, 2011–2014), Le Dôme (Caen, 2013–2015) of de residentie voor onderzoekers (Parijs, 2013–2017) – is dit project uitgevoerd als een stapeling van plateaus waarvan de invulling zo open en vrij mogelijk is gelaten, dankzij een uiterst rationele opbouw en organisatie van circulatiestromen. De architecten trokken het gebouw op als een perfect regelmatige, grote structuur met een vast grid van kolommen en traveeën van 7,60 meter. Dat komt zelden voor bij dit soort programma’s; de krappe afmetingen van een studentenkamer vereisen immers geen grote overspanningen. Een travee kan hier net zo goed drie parkeerplaatsen omvatten als drie eenpersoonskamers, twee studio’s of ook enkele kantoorruimtes.