Grue
introductie door Bas Smets (BBS)

GRUE ontwikkelt een nieuw vocabularium voor het ontwerp van stedenbouw en openbare ruimte. Op 8 maart lichten ze hun werk toe in het kader van de lezingenreeks Across in Antwerpen, met een introductie door Bas Smets (BBS).
“We waren maar al te graag de ontwerpers geweest van het zwembad van Siza”, vertrouwt GRUE ons toe. Want ook al is er bijna niets, alles is er en niets is er teveel. Alleen maar enkele zeer contextuele lijnen, met en zonder programma, en zie daar, een geslaagde openbare ruimte. De benadering van architecten-stedenbouwkundigen en landschapsarchitect Marie Alléaume, Nathanaëlle Baës-Cantillon en Rodolphe Raguccia staat voor een combinatie van deze drie domeinen.
Het vertrekpunt van hun ontwerpproces is de bepaling van “constanten” die de gemeenschappelijke ontwikkelingsbasis vormen, gebaseerd op de morfologische basiswerking van de site en van een “vage” programmatie waarbij wordt vermeden om de invulling van de ruimten té exact te gaan bepalen, gekoppeld aan een strategie van beschrijving en onderhandeling. Hun ontwerp voor het herkwalificeren van een stadsboulevard in Genk is emblematisch voor deze benadering.
Naast het bestuderen van de analyses die inzicht geven in de verschillende lagen van het territorium – topografie, territoriale structuur, stromen, landschappen, sociaal-economische gegevens – voert GRUE ook onderzoek naar de “levensruimte”. De aard van de bewoonde gebieden wordt bepaald, en GRUE beschrijft hierbij zowel de ecologische omstandigheden als de typologie van de huisvesting. Op die manier komt een ontwerpinstrument tot stand dat niet zozeer op feiten dan wel op het zintuiglijk waarneembare gebaseerd is. Zo laat hun ontwerp van de openbare ruimte in Etterbeek bijvoorbeeld de twee milieuvormen zien van het dal en van de helling van de Maalbeekvallei.
Het grondgebied wordt bestudeerd in termen van capaciteit in plaats van resultaat. De duur van een stedenbouwkundig project is voor GRUE een essentieel onderdeel. De traagheid wordt gezien als een hulpmiddel bij het ontwerpen, een werkende kracht voor de aanleg van een territorium. Deze bijzonderheid zet GRUE er ook toe aan om de communicatiewijzen van het territoriaal ontwerp in vraag te stellen. Zo zijn film – zoals ze gebruikten voor hun ontwerp Gris-Vert voor de stranden van Oostende, en de “fictievertoning” voor de reconversie van de quartier du Ranzay in Nantes – twee dragers die toelaten om volop te suggereren, te raken en te projecteren.
Het vocabularium dat door GRUE wordt aangewend voor de beschrijving van zijn processen, getuigt van deze dichterlijke dimensie: ze hebben het over de “naad” tussen bodem en gevel, of spreken over een proces van “re-naturatie” van een site. Diezelfde dichterlijkheid vertaalt zich ook in hun benadering van stedelijke sites. GRUE pakt de in onmin geraakte randgebieden van moderne steden aan en geeft behoedzaam vorm aan de processen van hun herdefinitie.
Praktische info
8 maart 2018, 20.00
deSingel (Desguinlei 25, 2018 Antwerpen).
In het Engels/Nederlands
Coproductie: A+ Architecture in Belgium, Vlaams Architectuurinstituut, Faculté d’Architecture de l’Université de Liège
Met de steun van Fédération Wallonie-Bruxelles, Vlaamse Overheid, Brussels Hoofdstedelijk Gewest